WAAR KERKMUREN WEGVALLEN

Inspirerende kerkdiensten op campings

Waar gelovigen samenkomen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, daar is de kerk. Een bijzondere en vaak onderbelichte vorm hiervan zijn campingdiensten, waar traditionele kerkmuren letterlijk en figuurlijk wegvallen. Deze diensten bieden niet alleen een frisse wind voor kerkgangers, maar vormen ook een brug tussen verschillende achtergronden, leeftijden en overtuigingen. Ze laten zien dat geloof en gemeenschap juist door openheid en toegankelijkheid kunnen bloeien.

Door het jaar heen trekken we ons veelal terug in onze eigen cultuur en traditie, veilig en beschermd. Tijdens de vakantie voelen vele medechristenen zich vrijer en krijgt de Geest wellicht meer ruimte. Kerkdiensten in de openlucht, op een veld of onder een tentdoek maken het mogelijk om de geluiden van de natuur, de frisse lucht en een informelere sfeer te combineren met diepgaande kerkdiensten. Het resultaat is een feest van eenvoud, authenticiteit en verbondenheid. Een kind mag huilen, een stoel mag schuiven, later komen of eerder weggaan wordt veel minder als storend ervaren. Deze diensten trekken vaak een divers publiek: gezinnen, vakantiegangers, jongeren en mensen die niet dagelijks naar de kerk gaan en zich graag willen verbinden met spiritualiteit. Een degelijke rok en een kundig geknoopte stropdas zitten naast een sportbroekje en een naveltruitje. Even is dat geen punt van discussie maar is men blij met elkaar.

Inclusief en verbonden
Op een camping is iedereen welkom, ongeacht achtergrond, religiositeit of levensvisie. De informele setting creëert een sfeer van inclusiviteit en door de afwezigheid van voorgeschreven rituelen en hiërarchieën voelen bezoekers zich vrijer om zichzelf te zijn, vragen te stellen en mee te doen op hun eigen manier. Mensen die vaak geen aansluiting vinden in een vaste kerkgemeenschap, voelen zich uitgenodigd en erkend. Zo wordt geloof onderdeel van een gezamenlijk avontuur, een ervaring die mensen nader tot elkaar brengt.

Tal van initiatieven
In Nederland en ver daarbuiten zien we tal van initiatieven die dit concept toepassen. Bijvoorbeeld de ‘Camping Kerk’ in Frankrijk, waar een midweek vol kerkdiensten, muziek, en gezamenlijke activiteiten georganiseerd wordt. Hier worden zang, stilte en dialoog gecombineerd in een omgeving waar natuur en menselijke verbondenheid centraal staan. Dat diensten en samenkomsten op campings soms enorm van omvang kunnen zijn, bewijzen wel de zondagse vieringen op campings als De Betteld in Zelhem en De Heigraaf in Woudenberg, waar tot wel vijftienhonderd mensen samen kunnen komen. Maar ook kleinere, lokale initiatieven, zoals het ‘Campingkerkje’ op een Nederlandse camping, laten zien dat het mogelijk is om op een heel toegankelijke manier geloof te delen. Vaak wordt er gebruikgemaakt van eenvoudige materialen, zoals een open podium en enkele stoelen, met een eenvoudige woorddienst. Belangrijker nog is de sfeer van openheid en vriendschap die ontstaat. De natuurlijke omgeving versterkt de sfeer van rust en verbondenheid met de schepping en elkaar.

Sterke elementen
Een sterk element in deze diensten is de com­binatie van muziek en natuur. Muziek is een beproefd middel dat emoties kan openen en de gemeenschap verbindt. Het samen zingen van liederen, soms eeuwenoud en vooral bekend, brengt mensen van verschillende religieuze achtergronden dichter bij elkaar. Een ander kenmerk is het interactieve karakter. Er wordt ruimte gegeven voor dialoog, getuigenissen, en groepsgesprekken. Er ontstaan mooie momenten van herkenning en verbondenheid, waarbij mensen hun verhaal kunnen delen en elkaar kunnen inspireren. Dit versterkt het gevoel dat geloof niet iets is dat boven ons staat, maar een gezamenlijke reis is waarin iedereen een rol speelt. Bij de grotere samenkomsten geeft het ‘met veel zijn’ een bepaalde verbondenheid.
Een ander belangrijk aspect van kleine vieringen is de mogelijkheid tot stilte en reflectie midden in de natuur. Mensen kunnen tijdens de dienst een moment van bezinning ervaren. Dit helpt bij het verdiepen van de persoonlijke geloofs­ervaring en brengt in contact met de eigen innerlijke wereld. Het biedt voor velen een veilige plek om vragen te stellen en te zoeken naar zingeving, zonder oordeel of druk. De natuur wordt daarbij een soort symbool voor de schepping, voor ontmoetingen met het goddelijke en voor het besef dat wij deel zijn van een groter geheel.

Onverwoestbaar
Kerkdiensten op campings en in de buitenlucht vormen een prachtige illustratie van hoe geloof en gemeenschap kunnen ontstaan buiten de traditionele muren van de kerk.
Ze benadrukken de kracht van openheid, authenticiteit, muziek, natuur en interactie. In een tijd waarin verbinding en zingeving zo belangrijk zijn, bieden deze diensten een inspirerend voorbeeld van een geloof dat niet gevangen zit in stenen gebouwen, maar zich uitstrekt naar de wereld en haar mensen.

Wil je zelf eens een buitenkerkdienst bijwonen of organiseren? Het is een mooie manier om te ervaren dat geloof onverwoestbaar is, zolang je het deelt met anderen in een omgeving van warmte en openheid.

• Willem van Rumpt
KiZ-REDACTEUR

Dit artikel is geschreven naar aanleiding van een gesprek met ds. Hans van Rumpt, verbonden aan de Protestantse Gemeente te Voorthuizen. Voordat hij predikant werd was hij een bekwaam kok. Die professie gebruikt hij nog regelmatig in zijn huidige beroep en binnen het campingpastoraat in binnen- en buitenland. Samen koken en samen de maaltijd gebruiken kan een prille vorm van kerk-zijn in zich hebben. Toen de kok van de campingbistro op De Heigraaf in Woudenberg een keer verhinderd was, heeft ds. Van Rumpt, naast dat hij daar de campingpastor was, een aantal dagen de honneurs waargenomen. Zo zie je maar, op de camping is veel mogelijk en kan de Geest zomaar het onverwachte teweegbrengen.